De stellingen worden betrokken

Let op: deze recensie bevat spoilers van vorig delen uit dezelfde serie.  

Schrijfster Sabaa Tahir (1983) had ervoor kunnen kiezen om haar populaire YA-fantasyserie Vuur en as nog jaren voort te zetten, want haar wereld en personages zijn er interessant genoeg voor. Ze heeft echter besloten de serie in vier delen af te ronden. Dat belooft wat voor het volgende en laatste deel. Het maakt dit derde deel, De Nachtbrenger, tot een voorbereidend boek waarin alle partijen zich opmaken voor de eindstrijd. Gelukkig slaat de auteur zich daar meer prima doorheen en werkt het verhaal wel degelijk naar een heftige ontknoping toe.  

Sabaa Tahir emigreerde als jong meisje met haar Pakistaanse ouders naar de Verenigde Staten om daar op te groeien in een afgelegen woestijnstadje. Geen kabel dus, maar wel veel tijd om boeken te lezen. Voordat ze zelf haar eerste boek schreef en uitgegeven zag worden, was ze nog werkzaam voor de Washington Post. Haar Vuur en as-serie, waarvan het eerste deel, De heerschappij van de maskers, in 2015 verscheen, wordt wereldwijd hooggewaardeerd. De Nachtbrenger is in het Nederlands vertaald door Anne-Marieke Buijs.  

Aangezien de serie een doorlopend verhaal is, gaat ook dit deel verder waar het vorige ophield. Laia probeert de draad met haar broer Darin op te pakken nu deze weer op vrije voeten is, maar wil ook haar nieuwe aartsvijand de Nachtbrenger tot staan brengen. Als ze tot haar afschuw wordt gevraagd om de leiding van het verzet op zich te nemen en haar relatie met Elias steeds moeilijker wordt, raakt ze in de knoop met zichzelf. Ze krijgt vragen over haar moeder, de legendarische verzetsleider van weleer, en ontdekt een aantal onverwachte zaken over haar.  

Ondertussen worstelt Elias met zijn nieuwe rol als Zielenvanger. Zozeer zelfs dat de geesten uit het wachtoord dreigen te ontsnappen om de levenden in bezit te nemen. Het is dan de vraag of Elias als menselijke sterveling wel geschikt is om deze taak te vervullen. Helene, de Bloedklauwier, raakt verwikkeld in een onderlinge machtsstrijd met commandant Keris Veturia. De commandant houdt er duidelijk een geheime agenda op na, maar het lukt Helene niet om erachter te komen wat die is. Ondertussen rukken legers van Karkausische soldaten onder leiding van de priestermagiër Grímarr op in het Imperium. Als het de Bloedklauwier niet lukt orde op zaken te stellen voor de graanmaan aan de hemel staat, kunnen de gevolgen ernstig zijn.  

Een verschil met de twee voorgaande delen is dat er beduidend meer aandacht is voor politieke verwikkelingen en oorlogsstrategie en minder ruimte voor persoonlijke verhalen. We beleven alles nog steeds intens met de drie hoofdpersonen mee, maar de zaken waar ze bij betrokken raken gaan nu alle inwoners van het Imperium aan. Dat maakt het verhaal grootser en interessanter, maar ook afstandelijker. Iets dat symbolisch vorm krijgt doordat Helene bijna alleen nog ‘Bloedklauwier’ wordt genoemd, terwijl ze er gaandeweg eigenlijk steeds menselijker op wordt.  

Niettemin doet Tahir zich genoeg moeite om te voorkomen dat dit boek als een noodzakelijk maar verder weinig verheffend tussendeel eindigt. Zo wordt de lezer met enige regelmaat getrakteerd op verrassende wendingen, zonder dat deze geforceerd overkomen. Verder breidt de auteur de oosterse inbreng uit door vorm te geven aan de fakir(a) en de jaduna (een variatie op de jadugar), twee traditionele soorten magiërs uit de Arabische mythologie. Daarnaast zijn er nog andere nieuwe vormen van magie en wezens, zodat het gehalte aan interessante fantasy-elementen behoorlijk omhoog gaat.  

Ten slotte is er aan spanning geen gebrek, want hoewel de stellingen betrokken worden voor alles wat er nog komen gaat, vinden er al redelijk wat oorlogshandelingen en ander onheil plaats. En dan is er bovendien het einde dat de lezer toch weer ademloos achterlaat en halsreikend doet uitzien naar het laatste deel.  

Daarmee is De Nachtbrenger niet het beste deel uit de serie, maar bewijst Sabaa Tahir dat bij een echt goede auteur zelfs een tussendeel een beter boek is dan veel andere boeken.